On the move

Als Syrische vluchtelingen aankomen op Lesbos ondergaan zij een gedaanteverwisseling, zegt visueel kunstenaar Olfa Ben Ali. Hun kleren zijn nat van de overtocht. Vrijwilligers en hulporganisaties staan klaar met droge kleren. De vaak zwarte kleding van thuis maakt plaats voor kleurige westerse kleren. Olfa Ben Ali noemt dit een begin van identiteitsverlies, dat de westerse kijk op vluchtelingen symboliseert. Zij probeert in korte films en video’s een nieuwe beeldtaal te ontwikkelen. Zij filmt over vluchtelingen zonder hen in beeld te brengen. http://olfabenali.com/
Haar presentatie vormt de aftrap van een debat over vluchtelingen in Pakhuis de Zwijger. Programmamakers van Europe by People organiseren samen met de KNAW events als deze in het kader van het Nederlands voorzitterschap EU. Thomas Spijkerboer, hoogleraar aan de VU, volgt met een pleidooi voor het maken van realistische plannen en tempo met het overnemen van vluchtelingen uit de overkokende regio. ‘Zeg niet tegen de bevolking dat je 54.000 vluchtelingen opvangt in 2016 als het er 90.000 zullen zijn.’ Om draagvlak voor de opvang te houden, moeten de voorzieningen zijn afgestemd op de te verwachte en niet de politiek gewenste aantallen. Door de komst van miljoenen Syrische vluchtelingen kan in Libanon een nieuwe burgeroorlog ontstaan. Om dat te voorkomen, moet daar de druk van de ketel. Concreet voorstel: visumplicht Syriërs gedoseerd verminderen.
Godfried Engbersen van de Erasmus Universiteit ten slotte hekelt het feit dat integratie van statushouders een ondergeschoven kindje blijft. Het debat gaat over aantallen, grenzen en oplossingen ver van hier. Terwijl bijvoorbeeld zeker is dat 75% van de Syriërs die asiel aanvragen hier mogen blijven. Over hun procedure hoef je geen vijftien maanden te doen, zoals staatssecretaris Dijkhoff wil. Van de vluchtelingen die in de jaren 90 naar Nederland kwamen, is de arbeidsparticipatie relatief laag. Veel statushouders van toen leven nog altijd van bijstand. Om een nieuwe onderklasse te voorkomen, moet de integratie van toegelaten vluchtelingen centraal staan. Concreet voorstel: zorg voor matches tussen kwalificatie en regionale arbeidsmarkt, om statushouders aan werk te helpen en te spreiden over het land.