Chris Peters (49) uit Venlo”Men denkt bij psychiatrische patiënten aan verwaarloosde zwervers op straat. Maar het kunnen je buren zijn, waar niks aan te zien is. Iemand die wél merkt dat de buurman of buurvrouw vreemd doet, denkt al snel ‘daar zorgt een ander voor.’ Het past in deze tijd: iedereen leeft voor zichzelf. Ik betreur dat contacten zo verarmd zijn.
Mensen met psychische problemen vinden in deze individualistische tijd extra moeilijk aansluiting. Ze zoeken wel contact, maar kunnen dat slecht leggen. ‘Niemand zegt wat tegen me,’ zei een man die ik begeleidde vanuit mijn werk bij een Regionale Instelling voor Begeleid Wonen. Samen nodigden we de buren uit voor een kop koffie. Hij, maar ook de buren, zijn een drempel overgegaan. Hij vertelde wat er met hem aan de hand is. Hij wil geen geheimen hebben. Hij wil zichzelf kunnen zijn, ook als het niet goed met hem gaat. Veroorzaakt hij daarbij overlast, dan kan hij op meer begrip rekenen. Al moet hij zich natuurlijk gewoon aan regels houden.
Het is al jaren beleid om cliënten met psychische klachten in de wijk te laten wonen. Zonder contacten is de kans echter groot dat het misgaat, met hen en met het beleid. Verstandelijk gehandicapten, voor wie hetzelfde geldt, zie je alweer teruggaan naar de kliniek.
Er is een cultuurverandering nodig. Ben je alleen bezig met jezelf en je mooie auto of is er meer? Ik vind dat je verantwoordelijkheid voor een ander moet nemen. Als je voor elkaar zorgt, leef je zelf ook plezieriger. Wat ik wil is sociale warmte én erkenning van de zelfstandigheid van cliënten. Prima als ze helemaal zelfredzaam zijn. Maar niet iedereen is daartoe in staat.
Je hoeft geen hulpverlener te zijn om mensen met psychische problemen het gevoel te geven dat ze erbij horen. Het gaat om kleine dingen, zoals elkaar groeten en een praatje over het weer. Als ze de stap zetten om bijvoorbeeld te gaan sporten, zou iemand op de sportclub zich om hen moeten bekommeren. Anders houden ze zo weer op. Daar moeten we als medeburger alert op zijn.
Ouderen hebben vanuit hun opvoeding vaak meer oog voor hun omgeving. Zij zouden actiever kunnen zijn, bijvoorbeeld vriend of maatje worden van een ‘moeilijk mens’. Je doet eens per week iets samen, koffie drinken of erop uit.
Gezien, gehoord en geaccepteerd worden, daar gaat het om.”
Meer info over maatjesprojecten en vriendendiensten: www.vriendendienstennederland.nl en www.kwartiermaken.nl
Plus Magazine- 2007