Niet minder dan een tweede Industriële revolutie, op ecologische leest geschoeid, is nodig om de vastgelopen wereldeconomie vlot te trekken en de klimaatcrisis te keren. Tijdens de presentatie van een bundel over Green identity in a changing Europe, dat de Brusselse vestiging van de Heinrich Böllstichting begin december 2008 uitbracht ter gelegenheid van 25 jaar Groenen in het Europees parlement, werd opgeroepen tot een Green New Deal.
Groene partijen lijken de campagne voor de Europese verkiezingen in 2009 een Obama-like elan te willen geven. Hoewel zij in Europa zelden een one issue-partij zijn, is radicale milieupolitiek wel het enige onderwerp waarop groene partijen een gemeenschappelijke visie hebben en waarmee zij zich onderscheiden van andere politieke partijen. Het idee van een Green New Deal is afkomstig van de Engelse Caroline Lucas, europarlementariër en een van de initiatiefnemers van de in 2007 opgerichte Green New Deal Group. Dat is een denktank van economen, vakbonds- en milieumensen, die een omvattende aanpak van de krediet- en klimaatcrises voorstaat. Economische en financiële hervormingen moeten samengaan met de omvorming van productieprocessen, ondersteund door (nieuwe) energie- en milieutechnieken, zo luidt de boodschap. De financiële sector dient faciliterend in plaats van sturend te zijn, en onder democratische controle te worden gebracht. Investeringen in duurzame energiebronnen en innovatie zullen ook veel nieuwe banen scheppen: green collarbanen.
Green identity in a changing Europe beschrijft hoe Groene partijen zich in veel Europese landen ontwikkelden van anti-establishment tot regeringspartijen. Hoewel een gewaardeerde en gevestigde partij, blijft het Nederlandse GroenLinks wat dit betreft achter bij zusterpartijen in Duitsland, Italië, Frankrijk, Ierland, België, Finland, Tsjechië en zelfs Letland, die – in enkele gevallen na heftige interne partijstrijd – deelnamen aan verschillende regeringscoalities. Ging er vroeger magie uit van de felle protesten tegen oorlog, nucleaire energie, kernraketten, ‘de’ markt en globalisering, partijen als de Groenen moeten nu met een veel moeilijker verhaal naar de kiezers.
Green New Deal zal geen massa’s op de been brengen, maar wel mensen, organisaties en wetenschappers inspireren. Of het de opvallend pro-Europese groene partijen wervingskracht geeft, zal de komende maanden moeten blijken.