Begonnen in de Verenigde Staten komen prostituees (tegenwoordig sekswerkers) overal ter wereld op voor hun rechten. Een tijdslijn.
voor site Mama Cash – 2010
1970
Coming out als een prostituee in de VS
De Amerikaanse Margo St. James is begin jaren 70 van de 20ste eeuw de eerste prostituee die publiekelijk opkomt voor de rechten van prostituees. In 1973 richt zij in San Francisco belangenorganisatie COYOTE (Call Off Your Old Tired Ethics) op. Naast prostituees zitten er journalisten, artiesten, advocaten, politici en zelfs oud-politieagenten in COYOTE. St. James vestigt de aandacht op het geweld tegen prostituees en op hun rechteloosheid. Haar eerste succes is de afschaffing van het in de gevangenis moeten afwachten van de resultaten van testen op seksueel overdraagbare aandoeningen die prostituees verplicht ondergingen. Ook in andere Amerikaanse steden richten vrouwen belangenorganisaties op.
1975
Europese prostituees in beweging
In Europa bijten Franse prostituees de spits af. In 1974 demonstreren prostituees in Parijs tegen het machtsmisbruik van politie en justitie. Een jaar later bezetten prostituees in Lyon een kerk, omdat de politie niets doet tegen de dader/s van de moord op enkele prostituees, maar de vrouwen uit het vak om de haverklap gevangen zet. Zij vormen een Collectief van Prostituees. Feministen steunen hen.
Prostituees in andere landen volgen. Het in 1975 opgerichte Engelse Collective of Prostitutes maakt deel uit van Wages for Housework. De Zwitserse Grisélidis Réal start een Internationaal Prostitutie Documentatiecentrum in Genève. Ze bestookt de media met aanklachten tegen de onmenselijke behandeling van vrouwen in de prostitutie.
1980
Prostituees organiseren zich internationaal
Begin jaren 80 komen Duitse, Italiaanse, Canadese, Australische, Oostenrijkse en Zweedse en ook Zuid-Amerikaanse prostituees in beweging. In Ecuador zetten prostituees in 1982 een zelforganisatie op, in Nederland doen ex-prostituees dat in 1985, de Rode Draad. De Thaise zusterorganisatie EMPOWER, wat staat voor Education Means Protection Of Women Engaged in Recreation, wordt in hetzelfde jaar opgericht. Deze organisatie van en voor vrouwen in de seksindustrie komt onder andere op voor de legalisering van prostitutie.
De Nederlandse Rode Draad krijgt steun van bondgenoten, verenigd in De Roze Draad. Marjan Sax van Mama Cash is één van hen.
De in Nederland wonende Amerikaanse Gail Pheterson en Margo St. James uit de VS brengen prostituees en feministen uit verschillende landen bij elkaar. Prostituees hebben net als andere vrouwen recht op zelfbeschikking, vinden zij. De mensenrechtenbeweging van prostituees is deel van de vrouwenbeweging. Zo ontstaan er bondgenootschappen tussen good girls en bad girls. Niet alleen in de VS en Europa, ook in Latijns-Amerika en Azië. Uit de vele persoonlijke ontmoetingen groeit, een (klein) wereldnetwerk. In de beweging gaan prostituees ‘hoeren’ als geuzennaam dragen.
1985
1ste Internationale Hoerencongres
In 1985 komen organisaties van prostituees en feministen uit de VS en een aantal Europese landen voor de eerste keer bij elkaar op een driedaags congres. Het 1ste Internationale hoerencongres vindt plaats in Amsterdam. De bijeenkomst is financieel mede mogelijk gemaakt door de Nederlandse overheid en vrouwenbeweging. Zo betaalt Mama Cash de reiskosten voor zwarte prostituees uit de VS. Op het congres wordt het International Committee for Prostitutes Rights (ICPR) opgericht. Ook stellen de deelnemers een Handvest voor de rechten van prostituees vast.
2de Wereld Hoerencongres
De Groene fractie in het Europees parlement biedt de ICPR aan voor het volgende internationale congres gebruik te maken van haar vergaderzalen en tolken in Brussel. De Groenen vinden het belangrijk dat prostituees de kans krijgen voor zichzelf te spreken. Daarom vindt eind 1986 het 2de Wereld Hoerencongres plaats in het Europees parlement in Brussel. Hoeren uit alle continenten, vooral vrouwen maar ook een enkele man, voeren het woord over mensenrechten, gezondheid en feminisme. Prostitutie uit het strafrecht (decriminalisation) en stop de stigmatisering van hoeren en de hypocrisie over prostitutie. Hoeren hebben recht op bescherming tegen geweld en discriminatie, op veiligheid en gezondheid. Deze rechten gelden ook voor migranten die zelf beslissen over werken in de sex business. Er zijn maatregelen nodig tegen vrouwenhandel.
Op de afsluitende persconferentie presenteren hookers en mensenrechtenactivisten deze eisen voor het oog van de hele wereld. Nooit eerder waren er zoveel journalisten, fotografen en cameraploegen in het Europees parlement.
1990
Sekswerkers en vakbonden
In steeds meer landen eisen prostituees naast mensenrechten erkenning van prostitutie als vak, sex work. Er moeten goede arbeidvoorwaarden komen. Om dat te benadrukken krijgt de vaknaam sex workers vaak de voorkeur boven ‘hoeren’. Sommige zelforganisaties zijn ook vakbonden. De eerste vakbond van sex workers is AMEPU in Uruguay, officieel sinds 1986. Vakorganisaties in Ecuador, Chili, Argentinië, Peru en de Dominicaanse republiek volgen. Ook ‘gewone’, algemene vakbonden spannen zich soms in voor de arbeidsrechten van sex workers. In 1992 start in Engeland het Global Network of Sex Work Projects. Het Network is zowel voor vrouwen als mannen en transgenders.
1995
Organisaties sekswerkers wereldwijd
Overal ter wereld zijn organisaties van en voor sex workers actief. In het Verre Oosten is bijvoorbeeld in 1994 het Asia Pacific Network of Sex Workers (APNSW) opgericht. Aziatische en Australische organisaties werken samen rond mensenrechten, hiv/aids en marginalisering van sex workers. Lokale organisaties zijn Zi Teng in Hong Kong en Empower in Thailand.
Op het Afrikaanse continent zetten Group Community Outreach (Tanzania) en Proples (Zaïre) zich in voor de rechten van sex workers. Latijns-Amerika is met Maxi Linder Association een Surinaamse belangenorganisatie van sex workers rijker geworden. Mama Cash subsidieert deze drie organisaties in 1996, evenals het Network of Sex Work Projects.
In 1998 geeft Mama Cash geld aan Aziatische sex workersorganisaties, zoals Zi Teng (Hong Kong), Asian’s Women Human Rights Council (Filippijnen) en het Solidarity Front of Women Workers (Taiwan). Ook steunt zij initiatieven tegen vrouwenhandel, onder wie SGSS in India.
2000
Vrouwen, mannen en transgenders
De Engelse Union of Sex Workers, opgericht in 2000, eist werknemersrechten en een veilige werkplek voor sex workers. In de jaren daarna zijn het Engelse en Nederlandse vrouwen die sex workers en bondgenoten uit westerse landen, vrouwen, mannen en transgenders, bij elkaar willen brengen, rond mensen- én arbeidsrechten. Dat leidt in 2004 tot de vorming van het International Committee on the Rights of Sex Workers in Europe (ICRSE). In 2005 organiseert dit comité een Europese Conferentie over Sex Work, Human Rights, Labour and Migration in Brussel. Daar wordt (opnieuw) een Handvest vastgesteld, nu voor de rechten van sex workers in Europa.
2005
Sekswerkers tegen globalisering en geweld
Tijdens een bijeenkomst van de Wereldhandelsorganisatie in Hong Kong in december 2005 liep Zi Teng, belangenorganisatie voor prostituees, mee in een demonstratie tegen globalisering. De vrouwen protesteerden tegen de gevolgen ervan voor sex workers. De volgende dag was Internationale dag tegen geweld tegen sex workers. Zi Teng hield, samen met zusterorganisaties uit Cambodia, Thailand, Taiwan, Japan, China, Australië and New York, een protestmars naar het hoofdbureau politie in Hong Kong. Mama Cash steunt sekswerkersorganisaties in Ecuador, Guatemala en andere landen.
2010
Rights, not rescue
Hoewel prostituees en hun bondgenoten over de hele wereld kleine en grote successen boeken, worden rechten van sex workers nog op grote schaal geschonden. In plaats van het recht te handhaven, maakt bijvoorbeeld de politie in Afrikaanse landen zich schuldig aan geweld tegen sex workers. Vrouwen, mannen, transgenders en migrants organiseren zich in Rights, Not Rescue. Onder dezelfde noemer treffen sex workers, activisten en donororganisaties uit verschillende landen elkaar eind 2009 in Amsterdam. Organisatoren Mama Cash, ICRSE en het Global Network on Sex Work Projects stellen schendingen van mensenrechten aan de kaak. Ook zijn er getuigenissen van de averechtse werking van bescherming en slachtofferdenken in plaats van empowerment. Versterk de rechten van sex workers, zo stellen de spreeksters, om hen minder kwetsbaar te maken voor bijvoorbeeld geweld en mensenhandel. Rights, not rescue.
In 2010 vond de tweede bijeenkomst plaats.
http://www.mamacash.org/page.php?id=2615&tlid=1#timeline