Vluchtelingen die naar Nederland kwamen, verbonden Sarah opnieuw met de grote wereld. De vluchtelingen zijn uitgevlogen en wonen nu verspreid over het land. Maar Sarah is weer thuis. [Lees meer…] overDe twee werelden van Sarah zijn weer één
Onbekende Nederlanders
Trans?
‘Nee, geen trans,’ zegt Jacky vol afgrijzen, ‘ik ben een vrouw!’ Sinds ze ‘passabel’ is, dat wil zeggen dat niet meer te zien is dat ze vroeger een jongen was, is ze klaar met het transgender zijn. Toch wil Jacky (20) praten over het veranderen van sekse, want het is een eenzame weg. ‘Je krijgt wel begeleiding, zoals elke maand een gesprek met een psycholoog, maar verder moet je het allemaal zelf doen.’ De straat op als je nog duidelijk in de overgangsfase zit en mensen je aanstaren. Je gedragen als, in Jacky’s geval, een meisje terwijl je je nog niet helemaal zo voelt. En meedoen in een omgeving die het er nooit over heeft. Jacky: ‘Op school gebeurt er niets op dit vlak. In de VS zijn er groepen lotgenoten op school, met wie je op stap gaat. In het Nederlandse onderwijs is er geen aandacht voor.’ Nu niet meer is te zien dat ze een paar jaar geleden nog een jongen was (ze is een prachtige jonge vrouw!), weet niemand ‘het’ op school. Jacky wil dat graag zo houden. ‘In je gezicht zullen ze zeggen: “Wat goed van je!” en “Wat dapper”, maar achter je rug gaan ze fluisteren en wijzen “Goh, ze was een jóngen!”. Iedereen gaat anders naar je kijken.’ Dat is een stap terug, iets waar ze geen zin in heeft. ‘Ik heb er zó hard aan gewerkt om te komen waar ik nu ben, laat me.’ Wat meer awareness over wat mensen meemaken als ze zich ongelukkig voelen in hun lichaam en een nieuw persoon (moeten) worden, kan echter geen kwaad, vind ze. Waarvan akte.
Tent
Gabi is begin tachtig en niet meer de kwiekste. Ze is stijf bij het opstaan, het lopen gaat moeilijker en ze is snel gedeprimeerd. De lichamelijke ongemakken van de ziekte van Parkinson zijn het ergste niet. Gabi heeft een scootmobiel, waarmee ze naar de markt kan. In de wekelijkse fysiotherapie doet ze bewegingsoefeningen. De eenzaamheid en gevoelens van somberheid zijn lastiger te verhelpen. Haar kinderen en kleinkinderen kijken weinig naar haar om. ‘Te druk’ of ‘wonen te ver weg’. Ze heeft haar gedachten, de tv en soms een boek. ‘Ik heb geen gemakkelijk leven gehad,’ vertelt ze. ‘Met m’n eerste man was ik heel gelukkig. Ik moet nog vaak aan hem denken. Na enkele jaren huwelijk stierf hij helaas. Ik was halverwege twintig, met twee kleine kinderen.’ Haar tweede man, dat duurde niet lang. ‘Hij was bazig.’ Met haar laatste man kreeg Gabi nog een derde kind. Jarenlang ging het goed tussen hen, daarna minder. Op zijn sterfbed een aantal jaar geleden werd pas duidelijk waarom. Gabi: ‘Hij had homoseksuele gevoelens. Ik heb dat nooit geweten. We zijn tot zijn dood bij elkaar gebleven.’ Haar beste herinneringen zijn die aan kampeervakanties. ‘Eenvoudig, gewoon lekker kamperen in Nederland.’ Nu wordt ze blij van mooie muziek en van kunst. Haar vader werkte vroeger bij het theater. Hij was joods en werd in de oorlog weggehaald. ‘Net als ik bleef m’n moeder jong alleen met opgroeiende kinderen achter.’ Gabi heeft een tijd ondergedoken gezeten in Friesland. Ze herinnert zich haar gastgezin met warmte. Af en toe zag of sprak ze hen nog, haar Friese halfzus en -broer, zoals ze hen noemt. Laatst is een van hen overleden. Het kostte moeite bij de begraafplaats te komen, maar ze heeft hem de laatste eer bewezen.
Als het haar tijd is, wil ze opgebaard worden in tentdoek. ‘In een tent voelde ik me fijn.’
Stalkster
De laatste tijd zijn geregeld weggepeste homostellen in het nieuws. Wat de krant niet haalt, is het stille leed van Corine, een lesbische vrouw die al jaren door haar ex wordt gestalkt.
Corine: ‘Vierenhalf jaar geleden zijn we uit elkaar gegaan, maar ze heeft me nooit met rust gelaten. Ze stuurt me dagelijks sms’jes en, sinds ik een geheim nummer heb, brieven en mails. We wonen bij elkaar in de buurt. Ze staat regelmatig voor het raam naar binnen te kijken. Tikt tegen het raam om m’n aandacht te trekken, belt aan en zegt dat we moeten praten. Als ik m’n huis uitkom, staat ze vaak voor de deur. Elke keer deins ik achteruit of verstijf. Als ik in m’n auto wegrijd, gaat ze midden op straat staan om me tegen te houden. Bijna elke dag. Of ze rijdt me achterna naar m’n werk. Als ik ergens op bezoek ga en m’n auto parkeer, vind ik bij vertrek een briefje achter de ruitenwisser. Alsof ze me wil laten merken dat ze altijd weet waar ik ben. Ze wacht ook m’n dochter op. Als zij naar school fietst, spreekt m’n ex haar aan: ‘Zeg, groeten we niet meer?’ Ze heeft een baan, maar zit thuis, waarschijnlijk vanwege een arbeidsconflict. Ik word er heel akelig van. Eén keer kon ik me niet inhouden en riep dat ze óp moest houden. Dat was wat ze wilde: contact. Ze geeft niet op. Als ik zou verhuizen, zou ze me achterna reizen en me daar stalken. De huisarts zegt dat ik haar moet negeren. Juridisch is er weinig tegen te doen. Het kost erg veel energie en het is niet zeker dat de rechter een uitspraak doet waar ik wat aan heb. M’n ex zou bovendien genieten als ik probeer haar een straatverbod te laten opleggen. Dan ben ik met haar bezig.’