Amsterdam wil op de valreep van 2008 enkele duizenden inburgeraars in cursussen plaatsen. ‘Een paniekactie,’ zegt een van de taalaanbieders. De gemeente wil met dit eindejaarsoffensief voorkomen dat de overheid haar gaat korten op de rijksbijdrage voor inburgering en dat aanbieders van taallessen claims indienen wegens het uitblijven van cursisten.
Veel van de oorspronkelijk 38 taal- en cursusaanbieders in de hoofdstad kampen met lege schoolbankjes en omzetverlies; een enkeling is al failliet gegaan. Van de beoogde 15000 cursisten per jaar, waren er in Amsterdam in november nog geen 5000 begonnen. Totaal onverwacht organiseert de Dienst Werk en Inkomen (DWI) de laatste weken van het jaar op verschillende locaties in de stad beurzen om vraag en aanbod van inburgering samen te brengen. Aanbieders kregen op 5 december een uitnodiging om daar drie dagen later aanwezig te zijn. Ook de klanten ontvingen pas eind vorige week een oproep zich te komen inschrijven bij een cursusbureau. ‘Wij hebben 2500 mensen uitgenodigd die al een tijd op inburgering zitten te wachten. Een beetje laat ja, maar kom op, laten we onze schouders eronder zetten,’ zegt Carmen Westra, woordvoerder van DWI Amsterdam.
Bij DWI vestiging Nieuw West hebben vijftien aanbieders zich gemeld, ondanks de korte termijn. Zij zitten met een of meerdere mensen in een in kerstsfeer ingericht zaaltje te wachten op cursisten, de meeste tevergeefs. Slechts af en toe druppelt er een cursist binnen, begeleid door een klantmanager van DWI, die de match met een van de aanbieders heeft voorbereid. ‘Wij zitten hier nu drie dagen en hebben zes cursisten gekregen,’ zegt Hasibe Karaarslan van Helpdesk, een van de commerciële aanbieders. ‘De timing is ongelukkig, mede omdat het deze week Offerfeest was.’
Alleen bij de tafel van het ROC Amsterdam is het redelijk druk. Vóórdat de inburgering werd aanbesteed, kwamen vrijwel alle inburgeraars terecht bij deze grote onderwijsinstelling. Rik Sinkeldam van BOTC, een aanbieder van cursussen op verschillende niveaus, heeft gezien dat er een kattebelletje naar de klantmanagers is gegaan dat ‘alle analfabeten naar ROC Amsterdam moesten’. Van eerlijke concurrentie is volgens hem geen sprake.
Dat het haastwerk is, blijkt uit het feit dat tientallen kandidaten zijn opgeroepen die bij aankomst al een cursus bleken te volgen. Sinkeldam: ‘Dinsdag kwamen zeventig van de honderd opgeroepen inburgeraars opdagen. Van hen bleken er veertig al geplaatst te zijn bij een cursus of te zijn begonnen. Bij mij zijn deze week zeven mensen langs geweest, waarvan drie nieuwe cursisten. De anderen zaten al bij ons.’ Een van de redenen is dat DWI nog geen toegang heeft tot het cliëntvolgsysteem van de Dienst Maatschappelijke Ondersteuning, waar de inburgering in Amsterdam onder valt. De ICT-problemen, die al langer bekend zijn, hebben het stadsbestuur en de uitvoerende diensten er niet van weerhouden deze eindspurt in te zetten. ‘Als je ‘versnelt’ gebeuren dit soort dingen,’ aldus Westra van DWI Amsterdam gelaten.