Feest in heaven?!
In 2020 laat ik gedurende een half jaar een keer per week het hondje uit van Hanneke Hurkmans. Een vriendinnendienst van onder andere roze stadsdorp’ers om te zorgen dat Hanneke, die sinds 2012 ziek is en al vijf jaar volledig bedlegerig, haar geliefde viervoeter Keesje kan houden. Ik ken Hanneke als the voice van lesbische theatergroep Mevrouw Jansen en uit verhalen over lesbische happenings als de Royal Flush. Hoe houdt zij, levenskunstenaar pur sang, dit vol, zo lang ernstig ziek en aan bed gekluisterd met een actieradius van 1m?
Accepteren dat ik nooit meer beter zou worden was ‘shocking’, vertelt Hanneke. Eind 2012, ze was net met pensioen, liet ze zich onderzoeken omdat ze regelmatig omviel. ‘In 2014 had ik een zware hersenzenuwoperatie, revalideerde en leek te herstellen van de duizelingen. Maar die kwamen terug. De neurochirurg verwachtte dat ik voor 40-60% zou genezen. Dat bleek echter niet zo te zijn. Littekenweefsel deed de winst van de operatie helemaal teniet. Onderkennen dat dit chronisch zou zijn kwam pas later, eerst werd ik alleen steeds moedelozer omdat de duizelingen erger werden. Eind 2014 kon ik met ondersteuning nog een rondje lopen, later kon ik alleen nog met een Canta naar het café om de hoek. Soms werd ik meegenomen in de auto of rolstoel.
In het begin kwamen enkele vriendinnen ’s nachts als ik hulp nodig had. Een nacht, in 2018, was ik zo duizelig dat er een noodarts kwam die me liet opnemen in het ziekenhuis. De artsen erkenden de ziekte niet, ze zeiden dat het psychisch was. Het ziekenhuis wilde na drie weken van me af en liet me zonder overleg opnemen in een verpleeghuis. Ook zij meenden dat ik me aanstelde. Ik kreeg geen ontbijt. “Je loopt maar naar het ontbijt,” zeiden ze. Tot ik een tunnelduizeling kreeg. Dat is heel erg angstig, later kreeg ik ze vaker. Dan gil of huil ik. Het is alsof je door de ruimte vliegt, je weet niet wat boven of onder is, het is een hel. De emoties liepen hoog op. Ik werd niet erkend als zieke, ik zag er te goed uit.’
Gekooid worden en touwtjes uit handen geven was een hard gelag voor de vrije maar gewonde vogel die Hanneke geworden was.
Hanne, zoals enkele intimi haar noemen, geboren in Veghel, had een jongen moeten zijn. Ze leerde vissen van haar vader en wilde alleen in lange broek naar de lagere school. Als jongere was ze een speelse en creatieve rebel. Naar de toneelschool mocht ze niet, wel maakte ze muziek en zong ze met smartlappen de torens van de kerk in haar dorp. Beroepsmatig was ze van vele markten thuis. Ze werkte in een ziekenhuis, een boekwinkel en bij de Bijenkorf, later als kroegbaas en ambtenaar in het buurtwerk, bestuurlijke herindeling en het Amsterdamse Bos.
Als jongeling toog ze naar Amsterdam waar avontuur en de liefde lonkten. Ze was jaren gelukkig met haar lief Maaike Meijer en trouwde, ver voor de legalisering van het homohuwelijk, in 1970 in het Vondelpark. Hanneke verstond de levenskunsten. Ze kon prachtig zingen maar ook paardrijden, organiseerde wilde feesten en theaterspektakel en hield van een goed glas wijn.
Als chronisch zieke moest ze een nieuwe balans zoeken. ‘Vriendinnen, die eerst niet allemaal wisten wat er aan de hand was, inspireerden me te blijven leven. Maar met welke kwaliteit? Waar haal je je veerkracht vandaan? M’n buddy van het COC zei dat ik ondanks m’n afhankelijkheid een leuk mens was. “Je geeft ook veel dus we komen graag.” Ik betekende iets voor hen, ik was ziek maar nog altijd een mens. Het is in zo’n situatie belangrijk om naar jezelf te kijken. Ik moest heel veel loslaten, bijvoorbeeld hoe ik het wil in huis, mijn enorme netheid. Soms heb ik zes tubes tandpasta en dertig zakken aardappelen in huis… Accepteer het. Ik berust in m’n ziekte maar probeer wel controle te houden over het hele proces. Zo heb ik zelf m’n euthanasie moeten regelen want de huisarts mocht het niet doen omdat ik niet terminaal ben. Via de Levenseindekliniek kreeg ik het voor elkaar. Het was al gebeurd als ik toen geen galblaasontsteking kreeg. Ik lag in 2020 drie maanden in het ziekenhuis en onderging verschillende operaties. M’n hele buik was ontstoken en vervolgens brak corona uit. Ik wilde niet doodgaan aan complicaties. Ik bepaal zelf wanneer ik doodga.
M’n bezoekers delen wat ze meemaken. Filmpjes uit musea in New York of van tuinen en het bos. Het zijn draden met de wereld, daarom kan ik het volhouden. M’n mobiel is m’n contact naar buiten. Ik koop goede flessen wijn, die de postbode koud legt in m’n klimaatkoelkast legt. Ik ben blij met alles wat mensen voor me doen. Op m’n bucketlist staat dat ik in m’n blootje naar buiten kruip als het regent. Vriendinnen zeggen het moeilijk te vinden dat ik eruit stap maar ze begrijpen het wel.’
In 2020 wil ze nog niet dood. ‘Het eerste half jaar van 2020 was verschrikkelijk, ik heb zoveel pijn gehad, moest wekenlang afkicken van de morfine en lijdt al tijden aan slapeloosheid. Ik wil sterven na een leuke tijd, ik wil een happy end. Een knalafscheid is misschien niet meer mogelijk. Ik wil gaan zonder al te veel pijn en met een smile.’
Voordat de tijd daar is, 28 september 2021, levert Hurk nog een bovenmenselijke prestatie. Tussen maart en juni 2021 neemt ze met een bevriend muzikaal gezelschap de cd Live your life op, met chansons die ze graag zong en na wil laten. De opbrengst van de verkoop schenkt ze aan Connect by Music, een organisatie die muziek maakt en kinderen en jongeren muzieklessen geeft in vluchtelingenkampen, momenteel vooral in Griekenland.
Haar lichaam heeft ze ter beschikking gesteld aan de wetenschap, ‘vanwege m’n hersenen’. Haar geest en ziel zetten waarschijnlijk de boel op stelten in het hiernamaals.
Geef een reactie