Huizen van speels gestapelde, gerecyclede containers en een park op het dak. Zomaar twee ideeën van vierdeklassers van technasia voor de tentoonstelling De Stad van de toekomst in het Van Eesteren Museum. Vijfenveertig leerlingen van de Amsterdamse lycea Caland, Damstede en Metis Montessori onderzoeken in opdracht van dit museum hoe er tienduizenden extra woningen in Slotermeer bij kunnen komen. Ze moeten duurzaam zijn en in een groene, veilige en gezonde omgeving staan. Ook denken de leerlingen na over hoe Amsterdam zich kan aanpassen aan klimaatverandering. Experts van de gemeente, het waterschap en woningcorporaties staan de scholieren bij in het maken van hun eindproduct. Eind januari zijn de plannen klaar.
Damstede
Leerlingen van het technasium Damstede willen Slotermeer verdichten door laagbouw te vervangen door hoogbouw. Planten tegen de gevel (‘die tegen warmte en droogte moeten kunnen’) en een groter park vergroenen de wijk. En door het afsluiten van sommige wegen wordt die veiliger. Ook sociale cohesie vinden de leerlingen belangrijk. ‘Het centrum van de buurt verlevendigen we door de basisschool te verplaatsen,’ zegt Emma, een van hen. ‘Het schoolgebouw toveren we om tot buurtvoorzieningen. In bestaande hofjes komen moestuinen, een speeltuin of een voetbalveld, waar mensen elkaar ontmoeten en samenwerken.’
Van Eesteren
Architect en stedenbouwkundige Cornelis van Eesteren ontwierp in de jaren 30 van de vorige eeuw het Algemeen Uitbreidingsplan (AUP) voor Amsterdam. Na de Tweede Wereldoorlog werd dat uitgevoerd, met onder andere de aanleg van de Westelijke Tuinsteden. In het AUP voerden licht, lucht en ruimte de boventoon. Sinds 2017 prijkt er een Van Eesteren Museum aan de noordzijde van de Sloterplas. Dat eert het werk van Van Eesteren en geeft rondleidingen in het door hem ontworpen Slotermeer in Amsterdam-West. De gemeente besloot onlangs dat er tienduizenden extra woningen moeten komen, vooral in dit gebied.
Het Van Eesteren Museum vroeg leerlingen van drie Amsterdamse technasia hoe zij die woningen zouden realiseren. ‘Jongeren zijn de toekomstige bewoners van deze wijk,’ zegt initiatiefnemer Marian Konijn, vrijwilliger educatie bij het museum. ‘Laat hen meedenken over de invulling van de stadsuitbreiding van nu: bínnen de stadsgrenzen, duurzaam en passend in het ontwerp van Van Eesteren.’
Metis Montessori
Leerlingen van Metis ontwierpen een enorm complex met twee piramides, verbonden door een glazen wand met appartementen en een parkstrook op het dak. Op de plek waar nu flats staan, komen wat hen betreft twee gelaagd gestapelde piramidevormige gebouwen. Met aan de buitenkant woningen, galerijtuinen met ruimte voor zonnepanelen. Binnenin komen voorzieningen als een buurthuis. ‘We realiseren drie keer zoveel woningen, 800 stuks,’ vertelt vierdeklasser en talentvol tekenaar Moira. ‘Huur en koop, voor ouderen, gezinnen en studenten. Eén gemeenschap bestaande uit verschillende klassen en mensen.’
‘Het plan is grotesk,’ zegt architect Hieke Bakker, die de scholieren als expert bijstaat bij het uitwerken en presenteren van hun ideeën. ‘Het mooie is echter dat ze aan veel details denken, waardoor het bouwwerk minder massief oogt. Qua schaal past hun ontwerp in de buurt.’ Medeleerling Bram vertelt dat ze bijvoorbeeld rekening hebben gehouden met voldoende lichtinval voor de overburen. ‘Hoewel ons wooncomplex 50 meter hoog wordt.’
Een tweede groepje Metis-leerlingen bouwt twee verdiepingen met twintig woningen boven op bestaande woonblokken, ook met een park en zonnepanelen er op. De huizen variëren van klein tot groter. De expert adviseert de jongeren de extra bouwlaag te ondersteunen met een draagconstructie.
Caland
De jeugdige stadsplanners van technasium Caland richten zich op het neerzetten van duizenden extra woningen in een schonere en veiliger wijk. Waar huidige huizen te klein of slecht geïsoleerd zijn, verrijst nieuwbouw na sloop. Andere te bouwen woningen worden toegevoegd aan het bestaande. De binnentuinen van woonblokken zijn alleen voor bewoners. Er komen moestuinen in de wijk en ontmoetingsplekken bij een watertje middenin de buurt.
Leerlingen op technasia, onderdeel van havo of vwo, krijgen veel ruimte voor creativiteit en het werken aan eigen interesses, aldus docent Frans Roukes van Metis. ‘Voor de opdracht van het Van Eesteren Museum konden leerlingen zich vrijwillig inschrijven. Het leuke van dit project is dat het zo breed is, met veel invalshoeken en uitwerkingen. Het ene groepje wil meer woongenot en groen, het andere focust op kwantiteit. Ieder team heeft eigen oplossingen en visualisaties gevonden. Een enkeling is zelfs visionair. Ze blijken in staat om snelle schetsen (oude flats zijn zo gesloopt, red.) om te zetten in digitale tekeningen en strakke maquettes.’
Ze hebben goed nagedacht over wat nodig en wenselijk is, stelt ook Hieke Bakker. ‘Hoe vertel je een consistent verhaal, hoe realiseer je plannen? De ene groep behoudt wat er al staat, de andere denkt groot. Hun ambitie is een nieuw stuk stad maken, net als Van Eesteren.’
De toekomstplannen van de technasia-leerlingen zijn vanaf 1 februari 2024 twee weken lang te zien op de tentoonstelling Young Urban Planners – De Stad van de toekomst in het Van Eesteren Museum.
Openingstijden: donderdag t/m zondag, 12.00-17.00 uur
Locatie: Van Eesteren Museum, Noordzijde 31, 1064 GV Amsterdam
Geef een reactie