Annemiek Onstenk Journalist

tekst, redactie & research

Publicaties

‘Mark Rutte, die zo’n plezier heeft in alles, weet niet wat armoede is. Hij moet maar eens bij mij komen om te zien hoe ik leef.’

door

Mostafa Aboustif (66) uit Amsterdam leeft van een AOW-uitkering voor een alleenstaande, €968,- per maand. ‘M’n twee volwassen kinderen wonen nog bij me in. Ik betaal bijna €600,- huur. Na het betalen van gas en elektra en dergelijke heb ik nog ongeveer €7,- per dag over om aan eten te besteden, voor ons drieën. En de boodschappen worden steeds duurder. M’n dochter krijgt een studiebeurs, maar omdat ze mode doet en vaak schoenen en kleren koopt, is dat geld snel op. De premies voor de zorgverzekering kan ik niet betalen. Ik heb ongeveer €4000,- schuld. De wasmachine is kapot, die kan ik niet laten repareren. We wassen onze kleren op de hand. En onze douche is zwart uitgeslagen. Dat opknappen valt niet onder de servicekosten. Als de kinderen er niet zo tegen waren, zou ik m’n tv-aansluiting opzeggen. Mark Rutte, die zo’n plezier heeft in alles, weet niet wat armoede is. Hij moet maar eens bij mij komen om te zien hoe ik leef.’

Mostafa, afkomstig uit Marokko, woont 34 jaar in Nederland. Hij werkte aanvankelijk als regisseur en was actief in de Marokkaanse arbeidersbeweging in Nederland. Een zware depressie zette hem langdurig op non-actief.

‘Dakloos zijn is m’n levenswijze geworden, maar ik kies er niet voor.’

door

Gerardus (47) is vijftien jaar dakloos en zwerft door heel Europa. Daar begon hij mee nadat de vriendin met wie hij samenwoonde het uitmaakte. ‘Dat was in Den Haag. Ik zag het niet zitten, alleen in dat huis. Ik ben naar Frankrijk gefietst, met tent en slaapzak, weg van m’n emoties en onzekerheden. Het werden een paar jaar. Na terugkomst in Nederland vond ik geen huis meer. Ik sliep achter station Hollands Spoor in Den Haag, bij de crisisopvang in Utrecht en op vele plekken meer. Omdat ik geen vast adres had, ontving ik lange tijd geen uitkering. Dat is nu geregeld, ik heb sinds drie maanden bijstand. Maar ik houd er niets van over omdat m’n schulden ervan worden afbetaald, vooral de ziektekostenverzekering. Onderdak heb ik nog niet. Vorige week kreeg ik een aanbieding om te wonen in een huis met een wietplantage, maar dat ga ik niet doen. Als het koud wordt, ga ik misschien weer naar Spanje. Dakloos zijn is m’n levenswijze geworden, maar ik kies er niet echt voor. Het is een ontzettend zwaar leven. Het is leuker om je eigen huisje te hebben. Ik ben al bij instanties geweest. De wachttijd voor een huis is acht jaar in Utrecht. Dus dat is geduld hebben. Ook zou ik graag weer als taxichauffeur gaan werken, m’n oude vak. Maar dan moet ik er eerst verzorgder uitzien.’

‘Ze blazen mij niet meer omver.’

door

Mirelly Isenia (36) is alleenstaand ouder van twee jongens, dertien en acht jaar oud. Zelf kwam ze als elfjarig kind uit Curaçao naar Nederland, in 1989. ‘Mijn moeder hoopte op een beter leven.’ Dat is nog niet gelukt. Mirelly zegt ‘geen makkelijk leven’ te hebben, maar haar instelling is ‘dóórgaan’. ‘Ik heb jarenlang gewerkt, onder andere in de catering en in de kinderopvang. Daarvoor volgde ik een opleiding pedagogisch werker 3.’ Na de dood van haar moeder ging het verleden opspelen. Gezondheidsproblemen dwongen haar pas op de plaats te maken. ‘Ik bleek diabetespatiënt te zijn. Ik moest met de opleiding stoppen. Ik kon niets meer, alleen de kinderen naar school brengen en verder sliep ik de hele dag. Ik had de kracht niet om op te staan, m’n kinderen begrepen er niets van. Ik ben naar de psychiater geweest. Hij zei dat ik mensen altijd wil pleasen en mezelf voorbij ben gelopen. Ik heb een paar verkeerde keuzes gemaakt in m’n leven. Ik kom uit een arme familie, waar de koelkast soms leeg was. Ik wil mijn kinderen een beter leven geven. Ik voed hen alleen op, ze zijn m’n alles en ik ben trots op ze. Ik probeer hen dingen te geven die ik heb gemist in m’n jeugd. Ik moet iedere dag vechten om rond te komen, maar m’n kinderen gaan nooit met een lege maag slapen. Mijn kinderen hebben alle twee adhd, de oudste heeft ook een verstandelijke beperking.’

De relatie met de vader van haar kinderen beëindigde Mirelly. ‘Hij was er nooit voor hen. Ik ben zelf ook opgegroeid zonder vader, maar ik kijk niet terug, alleen vooruit. Je moet je leven in eigen hand nemen, je leven moet niet jóu leiden.’

Mirelly heeft een uitkering voor alleenstaande ouders en werd begeleid in budgetbeheer. Ze had schulden bij onder andere UPC en de ziektekostenverzekeraar. ‘Vanwege m’n gezondheid kwam ik op een gegeven moment onder beschermend bewind. Er was altijd gedoe over m’n leefgeld, dus wilde ik daar van af. Nu krijg ik schuldhulpverlening. Ik probeer een huishoudboekje bij te houden.’

Als de vaste lasten zijn betaald, moet ze rondkomen van €300,- per maand. Mirelly voelt zich nog niet erg stabiel, maar wel strijdbaar. ‘Ik heb geen controle over m’n emoties, misschien door die suiker? Ik ga een paar keer per week naar de Buurtkamer Holendrecht en laat m’n problemen thuis. Ik geef computerles en doe mee aan de nieuwe armoedeaanpak van Radar. We spreken andere mensen in armoede aan om te kijken wat ze zelf aan de problemen kunnen doen. Dat is m’n roeping nu: m’n verhaal aan anderen vertellen. Ik wil helpen voorkomen dat het bij anderen net zo ver komt als bij mij. Ik zet me 100% in. Ik wil sterk zijn om voorbereid te zijn op de verrassingen die het leven nog voor mij in petto heeft. Ze blazen mij niet meer omver.’