Annemiek Onstenk Journalist

tekst, redactie & research

Weblog

Miao

door

Het afgebeelde kostuum is ambachtelijk vervaardigd door textielstudente Nasia Burnet van de Koninklijke Academie Beeldende Kunsten in Den Haag. Alle gebruikte stoffen zijn natuurproducten – katoen, linnen en zijde – die ze in natuurlijke kleuren heeft geverfd. De windsels en banden om middel, armen en benen heeft ze zelf geweven en vervolgens met patronen van minuscule geborduurd kruissteekjes versierd. De rok is geplisseerd en was eerst een lap stof van zeven meter.

Nasia heeft er twee maanden aan gewerkt. ‘Ik had één maand nodig voor onderzoek naar de achtergronden van het kostuum en één maand voor het maken ervan.’ Het kostuum wordt gedragen door meisjes en jonge vrouwen van het Miao volk in de Chinese binnenlanden, tijdens feestelijkheden rond zogenoemde ‘paringsrituelen’.

Ze heeft niet alleen over de Miao gelezen. Toen het folkloristische kostuum af was, is ze naar China gereisd om de Miao in de bergen op te zoeken en nieuwe stoffen te kopen. Toevallig waren toen ook de jaarlijkse feesten aan de gang waarop de bewuste kostuums worden gedragen. De reis heeft grote indruk gemaakt. Nasia: ‘Het volk leeft tamelijk geïsoleerd in de bergen, zonder elektriciteit. De mensen zijn ooit daarheen verjaagd – of gevlucht, het is maar hoe je het bekijkt – omdat ze hun eigen cultuur wilden behouden. Zij doen er zelf wel twee jaar over om een kostuum als dit te maken. Men moet immers het hele proces, van katoenplantje tot product, zelf doen. Aan de kleuren en prints kun je zien waar de Miao vandaan komen, die vertellen hun geschiedenis. In de patronen zijn dieren en planten verwerkt en ook de kleuren zijn uit hun omgeving.’

Het maken van kleding zit in Nasia’s familie. Haar Surinaamse oma doet het ook en heeft een winkeltje in Paramaribo. Maar Nasia vindt de Chinese kleuren mooier. Wat haar ook aanspreekt is dat er veel ‘gevoel’ zit in de kostuums. ‘Mensen zullen er wel wat zuiniger op zijn dan wij met onze wegwerpspullen. Bij ons is repareren duurder dan iets nieuws kopen.’

Het contrast is groot. China, grootleverancier van kleding en textiel in Europa, vaak goedkope massaproductie, dus onderwerp van onze wegwerpcultuur en dan, in onherbergzame binnenlanden, zoiets fraais als afgebeeld kunststuk. Maar dat is dan weer Made in Holland.

Winteropvang

door

Vreedzaam zitten de daklozen bij elkaar.  De nachtopvang bij het Amsterdamse Centraal Station is in een relatief kleine ruimte. De eerste uren na openingstijd (20.00u) schuiven de meeste aanwezigen aan bij een van de tegen elkaar geschoven tafels. Er wordt erwtensoep en brood met vleeswaren gegeten, thee of koffie gedronken, gerookt en, door enkelen, gepraat. Eén man stalt zorgvuldig zijn die dag verzamelde sigarettenpeuken voor zich uit. Een ander haalt vier pakjes gerookte paling van de HEMA uit z’n tas, eet er één leeg en legt drie pakjes in de koelkast. De enige vrouw in het gezelschap houdt zich afzijdig. Ze drinkt veel thee, maar wil niks eten. De drie pc’s, die in een muur zijn ingebouwd, zijn constant bezet.

De mensen die deze avond beschutting zoeken tegen de aanhoudende vrieskou vormen een bont gezelschap. Oost-Europeanen, (Surinaamse) Nederlanders, Engelsen, een Italiaan, een Duitser, een Algerijn en een Fransman. Zij hebben zich ’s middags bij het Amsterdamse Leger des Heils  opgegeven voor een slaapplaats. Om te voorkomen dat bijvoorbeeld een luidruchtige alcoholist iedereen ’s nachts wakker houdt, is er geen vrije inloop. Vrijwilligers van de Regenboog en Amsterdamse Vriendendiensten laten alleen mensen binnen die zich hebben aangemeld. Mensen die op de bonnefooi langskomen, kunnen er pas in als ’s avonds laat blijkt dat er slaapplaatsen onbezet blijven.

Onderling en tegenover ons, vrijwilligers, maakt men zich vooral in het Engels verstaanbaar. Niet alleen de afkomst van de bezoekers is divers, ook hun achtergrond verschilt. Een Nederlandse man zwerft al 25 jaar en heeft het naar eigen zeggen prima naar zijn zin. Een andere Nederlander zegt dat hij ook bij vrienden kan slapen, maar dat hij naar de nachtopvang moet om recht op zijn daklozenuitkering te houden. Twee Polen zijn naar Nederland gekomen om geld te verdienen. Zij hebben seizoensarbeid gedaan in de bloementeelt, zitten nu zonder werk en kennelijk ook zonder geld en onderdak. Eén van hen is stratenmaker en wil als het lente wordt weer aan de slag. De vrouw, die graatmager is en wellicht verslaafd, komt uit Hongarije. De Duitser slaapt doorgaans op een woonboot, maar omdat daar geen kachel is drijft de kou hem naar de winteropvang. 

Drie mannen verheugen zich over het vooruitzicht dat zij de volgende dag hun vriendin weer zullen zien. Een van hen tovert een mooi zwart lingeriesetje uit zijn koffer, dat hij zijn geliefde morgen wil geven. Maar het kan ook zijn dat hij alleen de lingerie heeft en nog een vrouw zoekt die daarin past.

De activiteitencoördinator van de opvang, die zich voorstelt als ‘Serviër zonder land’,  is al de hele dag bezig in het pand. Hij vertelt dat een aantal van de slapers ook overdag komt en dan meewerkt met het schoonmaken van de ruimte of met de veegploeg buiten de omgeving  netjes houdt.

Als de avond vordert, daalt de ene na de andere bezoeker af naar de kelder, waar de door het Rode Kruis geleverde veldbedden worden bewaard. De meesten mensen zetten zelf hun bed op. Tafels en stoelen worden opgestapeld, zodat er plek is voor twintig bedden. Rond half tien liggen de eersten al onder de rode wollen deken die er voor iedereen is.  Een enkeling houdt zelfs z’n schoenen aan in bed. De sigarettenpeukenverzamelaar, die de hele avond geen woord heeft gezegd, slaapt in met een peuk in z’n mondhoek. De Hongaarse ligt half verscholen achter een muur in een hoekje van de ruimte. De Duitser rolt zijn slaapzak uit op de grond. Hij is zelfvoorzienend, een bed heeft hij niet nodig. De overige aanwezigen roken en praten nog wat met gedempte stemmen. Ze drinken cactroentjes, limonade met cactus- en citroensmaak. Om elf uur gaan de pc’s en lichten uit en wie dan nog wil roken, trekt zich terug in de hal.

Iets voor middernacht komen de laatste, Engelstalige gasten binnen. De keuken is dicht, maar ik geef ze een clandestiene kop erwtensoep en brood met kaas. De geluiden doen ook anderen weer opstaan. Ze komen vragen om een boterham met pindakaas. Tot de nachtwacht, die ons aflost, hen terugjaagt in bed en maant tot stilte.

Dit zijn dus de ‘gelukszoekers’ waar sommige politici het over hebben, denk ik aan het einde van mijn dienst. Aardige mensen. Ging iedereen maar zo met elkaar om in Nederland. Ze kunnen alleen het bordje ‘Verboden te roken’ niet lezen.

Treinloze zondag

door

Ach, als Joop den Uyl eens zou terugkeren en de stand der dingen overzag. Bankiers die de bonusdraad weer oppakken, crisis of geen crisis, terwijl Wouter Bos, een van zijn nazaten, nog zo had gezegd de over the topsalarissen aan te zullen pakken. Een FNV-voorzitter voor wie zelfs samenwerking met Geert Islam Wilders niet te dol is om zich te manifesteren tegen de verhoging van de AOW-gerechtigde leeftijd tot 67 jaar. Zorginstellingen en woningcorporaties die in moeilijkheden raken, mede omdat bestuurders (vaak van PvdA-huize) hun sociale taak niet naar behoren vervullen en graan voor eigen gewin meepikken. Collectanten van de Nederlandse Hartstichting die een jaar hebben gecollecteerd om de hartstikke goeie vertrekregeling van de vorige directeur te kunnen betalen. Ministers die de gevaren en gevolgen van de Q-koorts eerst onderschatten en vervolgens met paardenmiddelen bestrijden. Een ministerie dat een megacampagne op touw zet tegen de Mexicaanse griep; dat groot vaccins inkoopt en vervolgens een deel doorverkoopt; dat kleintjes eerst niet en dan weer wel laat inenten, met twee prikken, terwijl achteraf blijkt dat één prik ook afdoende was geweest. Ik denk dat Joop den Uyl ons een treinloze zondag zou adviseren, waarop de NS/ProRail onderhoudswerk kan doen zodat reizigers doordeweeks niet in de kou staan.

Staken tegen AOW met 67?

door

Waar de grimmige burgers die de komende weken centraal staan in het discussieprogramma Buitenhof ook allemaal te vinden zijn, onder trambestuurders en buschauffeurs in het Amsterdams openbaar vervoer kan ik ze niet zo een twee drie vinden. De ABVAKABO wil over twee dagen staken tegen de verhoging van de AOW-leeftijd tot 67 jaar. Daarom maak ik een groot aantal korte ritjes door de stad om eventuele boze geluiden op te tekenen en de stemming te peilen. Mij treft vooral de ontspannen, open houding van de bestuurders, chauffeurs en controleurs waarmee ik sprak. Ze zijn allemaal in voor een praatje over de AOW en voeren kalm hun argumenten aan. Ze zijn tegen die verhoging tot 67 jaar, o.a. vanwege de onregelmatige diensten die ze draaien.  Hun pensioengerechtigde leeftijd schuift steeds verder op. Eerst mochten ze er als gemeenteambtenaren met 58 jaar uit, toen met 62. Een groot aantal collega’s heeft er met 65 al 40 tot 45 jaar werken op zitten. Dat is welletjes. Geef je hen de keuze langer door te werken of stoppen, dan zullen vooral de mensen met de laagste inkomens doorwerken. ‘Die moet je tegen zichzelf beschermen.’ Ze verwachten de verhoging niet tegen te kunnen houden, maar doen wel mee als de bond ze vraagt te staken. Diskwalificaties aan het adres van de politici die AOW met 67 voorstaan blijven uit.

Als ik thuiskom blijkt er vanmiddag in Amsterdam West een man te zijn doodgeschoten. Op de Albert Cuyp is een man dood in zijn woning gevonden. Waarschijnlijk een misdrijf. Het is om uit je vel te springen.

Overtijd

door

Miskramen zijn aan de orde van de dag: ongeveer één op de tien zwangerschappen eindigt binnen drie maanden in een miskraam. Daarbij kunnen heftige bloedingen en pijn optreden, maar het kan ook zijn dat het dode vruchtje rustig enkele dagen of zelfs weken blijft zitten voordat het loskomt. Vrouwen wenden zich in geval van een (dreigende) miskraam tot hun huisarts, verloskundige of, als zij daar onder behandeling zijn, hun gynaecoloog. Die zullen ‘afwachten’ of curettage in een ziekenhuis adviseren, afhankelijk van bloedverlies, pijnklachten en het gemoed van de vrouw. Als er geen bijzonderheden zijn kunnen vrouwen de miskraam gewoon thuis krijgen, net zoals veel vrouwen thuis hun uitgedragen kind op de wereld zetten. Rond de 30% van de bevallingen in Nederland vindt thuis plaats.

Een miskraam zal voor verreweg de meeste vrouwen die het overkomt een verdrietige en ongewenste zwangerschapsafbreking zijn. Een overtijdbehandeling is  juist een gewenste zwangerschapsafbreking en wordt gedaan tussen de 12 en 16 dagen na het uitblijven van de menstruatie. Kiest de vrouw voor curettage, dan is de overtijdbehandeling, net als curettage bij een niet-spontane of onvolledige miskraam, in een ziekenhuis of kliniek.

Een medicamenteuze overtijdbehandeling is een met een pil opgewekte vroege miskraam. Daarbij kunnen hevige bloedingen en pijn optreden, waarna het vruchtje wordt afgestoten. Als zich geen complicaties voordoen, zoals aanhoudende bloedingen, zou een medicamenteuze overtijdbehandeling, net als een miskraam en een bevalling, met hulp en nazorg van de huisarts en/of vroedvrouw thuis kunnen gebeuren. Maar dat mag niet. Hoewel de Hoge Raad en de Raad van State hebben verklaard dat de overtijdbehandeling geen abortus is in de zin van de wet, heeft het huidige kabinet deze ingreep eerder dit jaar toch onder de Wet afbreking zwangerschap gebracht. Het kabinet stelt dat die behandeling, voor welke methode men ook kiest, alleen én na bedenktijd mag plaatsvinden in een ziekenhuis of kliniek, net als een abortus. Huisartsen mogen in Nederland geen medicamenteuze overtijdbehandeling doen en geen abortuspil voorschrijven.

Vrouwenorganisaties als Women on Waves en Wij Vrouwen Eisen reageerden furieus op dit onder de strafwet brengen van ook de overtijdbehandeling. Het gaat hier in hun ogen om criminalisering van een nieuwe groep vrouwen, die hun ongewenste zwangerschap in een zo vroeg mogelijk stadium willen beëindigen. Ook verschillende Tweede Kamerleden en kranten reageerden zeer kritisch op het kabinetsbesluit.

In de consternatie over de overtijdbehandeling stelt verantwoordelijk staatssecretaris Jet Bussemaker dat het besluit de overtijdbehandeling op te nemen in de abortuswet niets verandert aan de bestaande abortuspraktijk. ‘Kwaliteit en goede medische zorg blijven centraal staan,’ zo schrijft zij in NRC Handelsblad (6 aug. 2009).

Kennelijk kunnen vrouwen met een miskraam en vrouwen die thuis bevallen toe met ‘minder’ medische zorg. Zij ‘doen’ de miskraam of bevalling  in principe zelf, thuis, of krijgen hulp van huisarts en/of vroedvrouw. Het verder medicaliseren van de overtijdbehandeling staat haaks op het overheidsbeleid het beroep op specialistische zorg en daarmee de medische kosten terug te dringen. Zouden de morning-afterpil en het spiraal de volgende middelen zijn die het in meerderheid christelijke kabinet onder de Wet afbreking zwangerschap brengt?

In Nederland zijn mensen allereerst zelf verantwoordelijk voor hun leven en gezondheid. Dat is onder andere vastgelegd in de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Zonder medische noodzaak is een beroep op ziekenhuiszorg dus overbodig en ongewenst.

No XS4ME

door

Nooit liet ik me verleiden over te stappen op een andere telefoonaanbieder dan KPN. Bedrijfszekerheid gaat boven prijspeil. Internet betrek ik vanaf het begin van XS4ALL. Maar de technische mogelijkheden nemen toe en de combinatie internet/telefoon bij één aanbieder leek toch wel makkelijk. Dus bracht ik onlangs mijn hele digitale huishouding bij hen onder. Vijf dagen na installatie gaf mijn nieuwe Fritzbox (minder geslaagd, die naam) er al de brui aan.  Geen internet, geen emailverkeer, geen telefoon, geen voicemail, niks. Maar het ergste is: ook geen service. XS4ALL heeft mijn storing genoteerd en een monteur opdracht gegeven ernaar te kijken. En de monteur is van…. de KPN, eigenaar van de kabel. Na zes dagen wachten is het probleem nog altijd niet verholpen, Prinsjesdag en Miljoenennota of niet.  Op mails vanaf een ander adres reageert de klantenservice van XS4ALL niet en de jonge medewerkers van de technische helpdesk, alleen bereikbaar via de lange route (ook zo handig als je telefoon het niet doet) met verwijzing naar hun site, een driedimensionaal keuzemenu  en wachttijden die oplopen tot 24 minuten, doen niets anders dan keer op keer geduldig uitleggen dat XS4ALL niets kan doen. De KPN-monteur moet het oplossen. Ook de KPN geeft niet thuis, ik ben immers naar XS4ALL verhuisd. “Wij kunnen niets voor u doen.”

De twaalf zogenaamd snelle XS4ALL-jongens en meisjes die ik inmiddels aan mijn mobiele lijn heb gehad, spreken niet met één mond. De een belooft dat de storing binnen drie werkdagen wordt verholpen, de ander binnen een week en de laatste dat XS4ALL geen enkele garantie voor reparatie biedt. Communicatie is geen mensenrecht, zelfs niet voor (draadloze) journalisten.

Zo voelt het dus om een rechteloze en verweesde digi-burger te zijn. Internet is mijn werkplaats, mijn wereld.  Het solide imago van XS4ALL, volgens de Consumentenbond al verschillende maanden de beste provider in ons land, is voor mij aan diggelen. De service en betrouwbaarheid laten veel te wensen over. No XS4ME. Dan maar weer terug naar de KPN?

De volgende beker (het afnemen van geïntegreerde telefoon-, internet- en televisiediensten van één provider) laat ik in ieder geval aan me voorbij gaan. M’n tv, met beelden van het Binnenhof, doet het tenminste nog. We moeten ‘binden’ en ‘verbinden’ in Nederland, zo hoor ik bij de Algemene Beschouwingen zeggen. Not for me, helaas.